Incoterms: İthalat ve İhracat Süreçlerinde Temel Rehber

Incoterms Nedir?

Incoterms, ithalatçılar ve ihracatçılar arasında malların taşınması, yönetimi ve teslimatına ilişkin kuralları belirleyen uluslararası ticaret terimleridir. Bu terimler, ürünlerin üreticinin deposundan alıcının deposuna ulaşmasına kadar her iki tarafın sorumluluklarını netleştirir. Bu süreçteki ana unsurlar arasında nakliye bedelleri, liman vergileri, sigorta sözleşmeleri ve taşıma yöntemleri yer alır. Incoterms, taraflar arasında yapılacak anlaşmalarla belirlenen bir çerçeve sunar ve bu kurallar, iki tarafın birbirlerinin sorumluluklarını ve maliyetlerini anlamasını sağlar.

Incoterms'in Temel Özellikleri

Incoterms, her iki tarafın yükümlülüklerini belirlemek için kullanılan bir araçtır. Ancak unutulmamalıdır ki, bu kurallar zorunlu değildir; taraflar, ticaret sözleşmesi sırasında seçilecek incoterm’lere karar verebilirler. Bu esneklik, firmaların ihtiyaçlarına göre en uygun teslimat koşullarını belirlemelerine olanak tanır. Özetle, Incoterms, her iki tarafın beklentilerini netleştirerek, sürecin sorunsuz bir şekilde ilerlemesini sağlar.

Incoterms Avantajları:

1. Müzakere Sürecini Kolaylaştırır: İthalat ve ihracat sırasında, farklı taraflar arasında yükümlülüklerin net bir şekilde tanımlanması, müzakereleri hızlandırır ve her iki tarafın da ne beklemesi gerektiği konusunda fikir birliğine varmasını sağlar.

2. Riskleri Azaltır: İyi tanımlanmış kurallar, olası anlaşmazlıkları en aza indirir. Taraflar, malın taşınması ve teslimi ile ilgili tüm olasılıkları önceden belirleyerek risklerini daha iyi yönetebilirler.

3. Uluslararası Ticaretin Kolaylaştırılması: Incoterms, farklı ülkelerden gelen firmaların iş birliğini kolaylaştırır. Ortak bir dil kullanmak, ticaretin uluslararası düzeyde daha verimli bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.

Incoterms: İthalat ve İhracat Süreçlerinde Temel Rehber kullanılan kısaltmalar

Incoterms Kategorileri ve Terimler

Incoterms, dört ana kategoriye ayrılır ve her bir kategori, tarafların sorumluluklarını farklı bir şekilde belirler. Bu kategoriler ve her bir kategoriye ait terimler aşağıda sıralanmıştır:

1. VE (Ex Works - EXW):

   • Bu terim, satıcının malları kendi tesisinde alıcıya teslim ettiği anlamına gelir. Alıcı, malların taşıma, sigorta ve diğer masraflarını karşılamaktan sorumludur.

2. F (FCA, FAS, FOB):

   • FCA (Free Carrier): Satıcı, malı alıcının belirlediği taşıma aracına teslim eder. Taşıma ve nakliye masrafları alıcıya aittir.

   • FAS (Free Alongside Ship): Mallar, satıcı tarafından geminin yanına getirilir. Bu noktada, risk ve sorumluluk alıcıya geçer.

   • FOB (Free on Board): Bu terim, satıcının malları belirlenen taşıma aracına yüklediği andan itibaren, tüm risk ve sorumluluğun alıcıya geçtiği anlamına gelir. FOB, genellikle deniz taşımacılığı için tercih edilen bir terimdir.

3. C (CFR, CIF, CPT, CIP):

   • CFR (Cost and Freight): Satıcı, malların taşıma masraflarını karşılar ancak risk, mallar gemiye yüklendikten sonra alıcıya geçer. Satıcı sigorta sağlamaz.

   • CIF (Cost, Insurance and Freight): Satıcı, malların taşıma ve sigorta masraflarını karşılar. Alıcı, malın taşıma sürecinde karşılaşacağı risklerden ve herhangi bir sorun çıkarsa sorumlu olmaktan kurtulur.

   • CPT (Carriage Paid To): Satıcı, taşıma masraflarını karşılar ve malları belirlenen varış noktasına taşır. Ancak risk, mallar alıcının belirlediği taşıma aracına teslim edildiği anda geçer.

   • CIP (Carriage and Insurance Paid to): Satıcı, taşıma ve sigorta masraflarını karşılar ve malları alıcının belirlediği noktaya teslim eder. Risk, alıcının belirlediği taşıma aracına teslim edildiğinde alıcıya geçer.

4. D (DAT, DAP, DDP):

   • DAT (Delivered at Terminal): Satıcı, malları alıcının belirlediği terminalde teslim eder. Satıcı, taşıma ve risk masraflarını üstlenir.

   • DAP (Delivered at Place): Mallar, alıcının belirlediği yere kadar taşınır ve teslim edilir. Alıcı, gümrük işlemleri ve vergi masraflarından sorumludur.

   • DDP (Delivered Duty Paid): Satıcı, malları alıcının belirlediği yere teslim ederken, tüm gümrük ve vergi işlemleri de dahil olmak üzere tüm masrafları üstlenir.

FOB ve CIF: En Yaygın Kullanılan Incoterms

İthalat ve ihracat dünyasında en sık tercih edilen Incoterms, FOB (Free on Board) ve CIF (Cost, Insurance and Freight) terimleridir. Her iki terim de farklı avantajlar ve riskler taşır.

• FOB (Gemide Ücretsiz): Bu incoterm, genellikle deniz taşımacılığı için tercih edilir. FOB, alıcıya taşıma ve lojistik süreci üzerinde tam kontrol sağlar. Alıcı, taşıma aracını ve sigortayı kendisi ayarlar, bu da daha fazla sorumluluk anlamına gelir. Ancak, bu seçenek genellikle daha düşük maliyetlidir ve alıcının taşımacılığı denetleyebilmesi gibi avantajlar sunar. FOB ile alıcı, malın gemiye yüklenmesinden sonra taşımacılığı kontrol eder, böylece olası masraflarda tasarruf sağlar.

• CIF (Maliyet, Sigorta ve Navlun): Satıcı, malların taşıma masraflarını ve sigorta ücretlerini öder. Alıcı, mallar varış noktasına ulaşana kadar taşıma süreci hakkında daha az bilgi sahibi olur ve riskler konusunda daha az sorumluluk taşır. CIF, alıcının işini kolaylaştırabilir ancak bazı durumlarda satıcının belirlediği taşımacılık ve sigorta şartları, alıcı için tatmin edici olmayabilir.

FOB ve CIF Fiyatlarının Karşılaştırılması:

• FOB, alıcıya daha fazla kontrol imkanı verir ve taşımacılık sürecinde maliyetleri düşürmesine olanak sağlar. Ancak bu, alıcının taşımacılık ve sigorta süreçlerinde daha fazla sorumluluk taşıması anlamına gelir.

• CIF, alıcıya taşıma ve sigorta konusunda daha az sorumluluk verir, ancak bu genellikle daha yüksek maliyetlerle sonuçlanabilir. Alıcı, malların varış noktasına kadar olan taşımacılığı satıcıya bırakır ve bu durumda bazı riskler oluşabilir.

İthalat ve İhracat İçin En Uygun Incoterm Seçimi

En uygun Incoterm’i seçmek, her iki tarafın ticari ihtiyaçlarına göre değişir. İthalatçı veya ihracatçı, her bir incoterm'in avantajlarını ve dezavantajlarını dikkate alarak karar vermelidir. FOB, daha fazla kontrol isteyen alıcılar için uygunken, CIF daha az sorumluluk isteyen alıcılar için tercih edilebilir.

Bu noktada, doğru planlama ve detaylı bir mülkiyet sözleşmesi, her iki tarafın da işini kolaylaştıracaktır. Özellikle Çin'den yapılan alımlarda FOB, birçok tedarikçiyle pazarlık yaparken tercih edilen seçenek olmuştur çünkü alıcı, taşıma sürecini daha verimli bir şekilde kontrol edebilir.

Sonuç:

İthalat ve ihracat dünyasında doğru incoterm’i seçmek, şirketlerin maliyetleri kontrol altında tutmalarına ve ticaret süreçlerini verimli bir şekilde yönetmelerine olanak sağlar. FOB ve CIF, en yaygın kullanılan ve en dikkatli analiz edilmesi gereken incoterm’lerdir. Hangi incoterm’in kullanılacağına karar verirken, tüm lojistik süreci göz önünde bulundurulmalı ve her iki tarafın da yükümlülükleri net bir şekilde belirlenmelidir.